La 10an de decembro 1982 en Montego Bay,
Jamaiko, 117 ŝtatoj, laŭdire suverenecas,
subskribis la Konvencion pri la Marjuro ; 23 ŝtatoj
subskribis nur la finan Akton pri la Konferencaj laboroj.
La kreado de iu internaciigita zono de la maraj
grundoj, kaj de la ekspluatado de ties riĉofontoj
fare de la " Entrepreno ", sub la kontrolo de
internacia " Aŭtoritato ", estis ja la grava
novaĵo de tiu monumenteca traktato. Objekto dezirata
de la malriĉaj landoj suspektata kaj iel timata de
la maraj potencoj kaj plurnaciaj societoj, tiel estis tiu
afero.
La 10an de marto 1983, la usona Prezidento, lando ne
subskribinta, deklaris ekskluziva ekonomia zono ĉiujn
usonajn marbordajn akvajn teritoriojn ĝis la limo de
200 mejloj. La " Reagan " deklaracio asertis decidon de
efika aplikado ; ĝi plie intencis ne rezigni
unuflankan translokigitan ekspluatadon de la marfundaj riĉaĵoj.
La 15an de marto 1983, la Prepara Komisiono de la
Marjuro, kreita de la Konvencio, malfermis sian inaŭguran
sesion en Kingston, Jamaiko. Ĝia misio,
senprecedenta en la historio de la traktatoj, estas
ellabori antaŭ ĝia validiĝo la detalan
regularon pri funkciado de la Aŭtoritato,
celantan garantii la devojigon de la riĉofontoj de
la internaciigita zono al la Komuna heredaĵo de
la homaro.
La 23an de majo 1970, Prezidento Nixon - per adresita
invito al ĉiuj ŝtatoj, ke, ekde la izobato de
200 metroj, ili forkonsentu siajn depostulojn ekspluatadi
- jen proklamis la naturan destinon de la oceanoj, t.e.
formi la " Komunan Heredaĵon de la Homaro
"
Ĉu la nuna prezidenta administracio alfinos sian
duan etapon ne atentante la fakton, ke la Jamaika
Konvencio estas malfermita al subskribo, ĉe la
UN-sidejo en Novjorko, ĝis la 9a de decembro 1984
?
Pro ĉio antaŭa, estas utile rememorigi la
Mondan Deklaron datitan la 24an de septembro 1973 de la
Delegitoj la la Kongreso de la Popoloj, kiu estas ja daŭre
aktuala :
Kiel delegitoj al la Kongreso de
la Popoloj, rekte kaj demokrate transnacie elektitaj de
elektantaro el 110 landoj,
NI
KONSTATAS,
ke la monda oceano
- estas la vivnecesa medio por
la stabileco de la klimatoj, ankaŭ por la akva
ciklo sur la planedo ;
- entenas egan, sed elĉerpeblan
kvanton da riĉaĵoj por nutrado,
energifontoj, industriaj krudaj
materialoj.
NI
KONSTATAS,
Ke la monda oceano, estante sen
propra jura statuto, suferas avidon ofte senbridan de la
naci-ŝtatoj. Ega estas la risko vidi tiujn ĉi
dispartigi marojn kaj oceanojn je sia profito. Ega estas
la risko de kreskanta poluado ĝis detruo de la
oceana riĉeco.
NI DEKLARAS,
ke la monda oceano
- estas propraĵo komuna
por ĉiuj planedanoj ;
- estu protektata kontraŭ
senbrida avido.
NI
PETAS
La kreadon de Monda
Institucio specialigita, kun limititaj sed realaj povoj,
kapabla devigi la naci-ŝtatojn respekti regulojn,
kiuj nepras por la pluvivo de la monda oceano kaj ties
ekspluatado profite al la tuta homaro.
